Brak izolacji dachu lub nieprawidłowe wykonanie prac w tym obszarze to gwarancja dużych strat ciepła. Wiele źródeł podaje, że przez dach może uciekać nawet 25% ciepła. W sezonie grzewczym może to generować ogromne koszty. Do niedawna w celu izolacji dachu wykorzystywano głównie wełnę mineralną. Ten materiał izolacyjny do ocieplania poddasza nadal cieszy się sporą popularnością, jednak posiada aktualnie poważną konkurencję w postaci pianki poliuretanowej (PUR).
Wełna mineralna a pianka poliuretanowa – właściwości
Wełna mineralna – skalna i szklana – jest bardzo szeroko wykorzystywana w budownictwie. Ma zastosowanie w ocieplaniu ścian, podwieszanych sufitów, stropów i dachów. Wełna jest dobrym izolatorem. Gwarantuje wysoką odporność ogniową izolacji, znacznie ogranicza emisję hałasu i tłumi drgania.
Pianka PUR to spieniony poliuretan. Jego właściwości mogą być różne w zależności od struktury piany. W termoizolacji stosuje się pianki dwuskładnikowe o wysokim stopniu rozprężania. Dzięki temu piankę można wdmuchnąć w każdy zakamarek, co gwarantuje skuteczną izolację termiczną.
Pianka poliuretanowa ma także wysoką przyczepność do materiałów budowlanych, w tym do drewna i betonu. Jest też odporna na działanie wilgoci i przepuszcza parę wodną (im większe zagęszczenie, tym mniejsza paroprzepuszczalność). W zależności od klasy pianki materiał może być trudno zapalny (klasa B1, B2 – normalnie zapalna i B3 – łatwo zapalna). Ponadto pianki PUR są lekkie i odporne na działanie zróżnicowanych temperatur (od -40 s. C do +100 st. C). Co jest kluczowe w obszarze termoizolacji, pianka poliuretanowa to dobry izolator termiczny, ale też akustyczny (słabsza izolacja akustyczna niż wełna) i elektryczny (nie przewodzi prądu).
Współczynnik przenikania ciepła pianki i wełny mineralnej
Oba materiały izolacyjne – wełna mineralna i pianka PUR – są dobrymi izolatorami i doskonale nadają się do termoizolacji. Zbliżony jest także ich współczynnik przewodzenia ciepła (tzw. lambda):
- współczynnik przewodzenia ciepła wełny – zwykle od 0,045 W/(mK) do 0,032 W/(mK);
- współczynnik przewodzenia pianki poliuretanowej otwartokomórkowej – zwykle od 0,035 W/(mK) do 0,038 W/(mK).
Jeszcze lepsze parametry izolacyjności ma pianka PUR zamkniętokomórkowa (od 0,020 W/(mK) do 0,022 W/(mK)), ale nie używa się jej do izolacji poddaszy.
Ochrona przed ogniem wełny mineralnej i pianki PUR
Parametry cieplne to tylko jeden z czynników, na jaki inwestor musi zwrócić uwagę podczas wyboru materiału izolacyjnego. Ważne jest też bezpieczeństwo i odporność na ogień. Pod tym względem lepiej wypada wełna mineralna. Jest to materiał niepalny, który dobrze zabezpiecza elementy konstrukcyjne przed płomieniem.
Pianka poliuretanowa natomiast ulega szybkiemu spalaniu. Dlatego wybierając piankę PUR na materiał izolacyjny, warto dla dodatkowej ochrony przykryć izolację w tej formie płytami gipsowo-kartonowymi, szczególnie rodzajem płyt g-k o podwyższonej odporności na ogień (płyty typu F, dawniej GKF).
Sposób montażu pianki poliuretanowej i wełny mineralnej
Za pianką poliuretanową przemawia jej niska waga. Metr sześcienny pianki PUR może ważyć do 10 kg. Identyczna powierzchnia izolacji z wykorzystaniem wełny jest kilkukrotnie cięższa (10-60 kg). Pianka PUR powoduje tylko niewielkie obciążenie konstrukcji.
Ponadto aplikacja pianki poliuretanowej jest wyjątkowo prosta. Nanosi się ją w formie płynnej przez natryskiwanie pod wysokim ciśnieniem. Pianka PUR przelewa się po powierzchni roboczej, przykleja, pęcznieje i zastyga, tworząc jednolitą warstwę ocieplenia bez mostków termicznych. W ten sposób materiał izolacyjny wypełnia wszystkie szczeliny i zakamarki. Praca przy jego pomocy przebiega wyjątkowo szybko.
Montaż wełny mineralnej jest znacznie bardziej czasochłonny i narażony na błędy montażowe, które mogą wpłynąć na niewłaściwą izolację poddasza. Zaleca się stosowanie dwóch warstw wełny – wpłynie to pozytywnie na izolacyjność termiczną, ale także akustyczną i w razie potrzeby zabezpieczy elementy konstrukcyjne dachu (np. krokwie) przed ogniem. Pierwsza powinna przylegać do elementów konstrukcyjnych dachu, druga natomiast wypełniać wolne miejsce między krokwiami czy profilami nośnymi okładzin. Dla uniknięcia mostków cieplnych należy zadbać, aby kawałki wełny były docięte w taki sposób, aby idealnie wpasowały się w wolne miejsca.
Wełna mineralna vs. pianka PUR – co wybrać?
Wybór między wełną mineralną a pianką PUR jest trudny. Oba materiały mają wiele zalet i prawie tak samo niski współczynnik przewodzenia ciepła. Wełna mineralna jest materiałem niepalnym i o lepszej izolacji akustycznej. Jej montaż jest natomiast trudniejszy i bardziej czasochłonny. Z kolei pianka poliuretanowa jest lepszym wyborem, jeżeli inwestorowi zależy na lekkiej i szybkiej izolacji poddasza, bez ryzyka powstania mostków termicznych. Dodatkowo zastosowanie jej podwójnej, grubszej warstwy może zapewnić jeszcze lepszą termoizolację dachu i poddasza. Co istotne, piankę metodą natryskową powinni nakładać fachowcy, zwracając uwagę na temperaturę aplikacji i wilgotność. Po nałożeniu pianki nie ma bowiem możliwości, aby ponownie odsłonić krokwie.
