Autonomiczne zasilanie awaryjne zapewnia nieprzerwane działanie systemów alarmowych w czasie awarii sieci elektrycznej. Najczęściej wykorzystuje akumulatory żelowe lub litowo-jonowe.
Standardowy czas podtrzymania to 12-72 godzin. Nowoczesne rozwiązania obejmują też panele fotowoltaiczne i turbiny wiatrowe. Ważne elementy to: inwerter, układ ładowania oraz monitoring stanu baterii. System powinien mieć automatyczne przełączanie źródeł zasilania i zabezpieczenie przed przeciążeniami. Częste przeglądy dają niezawodność.
Systemy zabezpieczające budynki oraz infrastrukturę krytyczną wymagają stabilnego zasilania, które pozwoli uniknąć nieprzewidzianych przerw w działaniu. Teraz, kiedy świat niemal całkowicie uzależniony jest od energii elektrycznej, nawet krótkotrwałe przerwy w zasilaniu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji. Zasadnicze jest to w przypadku systemów przeciwpożarowych i alarmowych, które muszą funkcjonować nieprzerwanie przez całą dobę. Nawet kilkusekundowy brak prądu może oznaczać utratę bezpieczeństwa dla całego obiektu. Nie ma możliwości, by zaakceptować ryzyko związane z niestabilnym zasilaniem w takich miejscach jak szpitale, centra danych czy budynki użyteczności publicznej. Sieci energetyczne, mimo ciągłego rozwoju, nadal narażone są na różnorodne zakłócenia: od naturalnych kataklizmów po awarie techniczne. Rozwiązaniem, które zapewnia nieprzerwalność pracy w przypadku awarii zasilania podstawowego, są zaawansowane systemy UPS (Uninterruptible Power Supply).
Dla bezpieczeństwa, systemy zasilania bezprzerwowego stanowią zabezpieczenie przed utratą danych czy przerwaniem procesów produkcyjnych. Ważnym aspektem jest zachowanie pełnej możliwości urządzeń odpowiedzialnych za wykrywanie zagrożeń oraz alarmowanie o nich. Systemy przeciwpożarowe i alarmowe muszą charakteryzować się najwyższym poziomem niezawodności – jakkolwiek warunków zewnętrznych i stanu sieci energetycznej. Ta niezawodność przekłada się prosto na ochronę życia i mienia.
Dobrze zaprojektowany system UPS powinien dać nam natychmiastowe przejęcie zasilania w przypadku awarii, a także stabilne parametry energii elektrycznej, bez skoków napięcia czy zakłóceń harmonicznych.
Znaczenie systemów UPS w infrastrukturze bezpieczeństwa
Nowoczesne systemy UPS jest to proste zasilacze awaryjne, lecz zaawansowane technologicznie rozwiązania, które integrują się z całą infrastrukturą bezpieczeństwa budynku. Oferują one szereg funkcji wykraczających daleko poza podstawowe podtrzymanie zasilania.
Monitorowanie jakości energii, zdalny nadzór, automatyczna diagnostyka – to tylko niektóre z możliwości faktycznych systemów zasilania bezprzerwowego. Za pomocą tego administratorzy obiektów mogą być pewni, że w krytycznym momencie wszystkie systemy będą działać bez zarzutu. Również, zaawansowane UPS-y dają także zabezpieczenie przed przepięciami i skokami napięcia, które mogą uszkodzić czułą elektronikę systemów alarmowych i przeciwpożarowych. Takie podejście do zasilania awaryjnego mocno podnosi poziom bezpieczeństwa całego obiektu.
Podstawowe parametry systemów UPS dla aplikacji bezpieczeństwa
Kupując system UPS dedykowany do zabezpieczenia systemów przeciwpożarowych i alarmowych, należy spojrzeć na szereg ważnych parametrów:
- Czas przełączenia na zasilanie bateryjne – powinien być praktycznie niezauważalny
- Autonomia pracy – zależna od specyfiki obiektu i wymagań przepisów
- Technologia (online, line-interactive, offline) – dla systemów krytycznych poleca się technologię online
- Możliwość monitorowania i zarządzania zdalnego
- Odporność na warunki środowiskowe
- Zgodność z normami dotyczącymi systemów przeciwpożarowych
- Skalowalność i możliwość rozbudowy w przyszłości
Dla systemów bezpieczeństwa nie można pozwolić sobie na kompromisy jakościowe. Wybranie dobrego zasilacza UPS wymaga dokładnej analizy potrzeb obiektu oraz przewidywania potencjalnych scenariuszy awaryjnych. Czy system będzie w stanie podtrzymać zasilanie wszystkich krytycznych urządzeń przez wymagany czas? Jak zachowa się w przypadku długotrwałego zaniku napięcia? Odpowiedzi na te pytania determinują dobór dobrego rozwiązania.
Implementacja systemu UPS jest to zakup urządzenia – to proces integracji z istniejącą infrastrukturą elektroenergetyczną budynku. Wymaga to dokładnego planowania, pilnującego takie aspekty jak: rozprowadzenie okablowania, lokalizacja urządzeń czy zsynchronizowanie z pozostałymi elementami systemu bezpieczeństwa. Zasadnicze jest także zapewnienie odpowiedniej wentylacji dla baterii akumulatorowych, które są sercem każdego systemu UPS. Profesjonalne podejście do projektowania i instalacji zasilania awaryjnego gwarantuje wieloletnią niezawodność całego systemu bezpieczeństwa: od central alarmowych po czujniki dymu i elementy wykonawcze.
Powinniśmy pamiętać o okresowych przeglądach całego systemu. „Regularna konserwacja i testowanie to podstawa długotrwałej sprawności systemu UPS” – to mantra, którą kierują się specjaliści z branży. Nawet najlepszy system może zawieść, jeśli nie jest odpowiednio utrzymywany. Testy obciążeniowe, sprawdzanie stanu baterii, kontrola połączeń elektrycznych – te czynności powinny być wykonywane zgodnie z harmonogramem zalecanym przez producenta oraz wymaganiami technicznymi obiektu. Nowoczesne systemy UPS dają zaawansowane funkcje autodiagnostyki, które mocno ułatwiają proces utrzymania. Z ich pomocą możliwe jest wczesne wykrycie potencjalnych problemów, zanim staną się one realnym zagrożeniem dla działania systemów bezpieczeństwa. Technologie takie jak hot-swap (możliwość wymiany baterii bez wyłączania systemu) czy redundancja N+1 zwiększa teżją niezawodność całego rozwiązania.
Dla ochrony przeciwpożarowej warto spojrzeć na zgodność systemów UPS z odpowiednimi normami – także krajowymii międzynarodowymi. Specyfika instalacji przeciwpożarowych wymaga często specjalnych certyfikatów i atestów, które potwierdzają przydatność danego rozwiązania do celów związanych z bezpieczeństwem ludzi. Przepisy te różnią się zależnie kraju i typu obiektu (szpitale, budynki wysokościowe, obiekty przemysłowe mają często odmienne wymagania). Nowe regulacje prawne dość często nakładają obowiązek stosowania zasilania awaryjnego dla systemów bezpieczeństwa.
Bez prądu, ale nie bez kontroli – zapewnij ciągłość działania centrali alarmowej
Podstawowym zabezpieczeniem na wypadek awarii zasilania jest akumulator, który automatycznie przejmuje zasilanie centrali w momencie zaniku napięcia sieciowego. Standardowy akumulator żelowy 12V/7Ah zapewnia około 12-24 godzin nieprzerwanej pracy systemu alarmowego przy typowym obciążeniu. Należy regularnie sprawdzać stan techniczny akumulatora i wymieniać go co 3-5 lat, nawet jeśli nie wykazuje oznak zużycia. Można sprawdzić instalację akumulatora o większej pojemności, jeśli system ma wiele czujników lub innych urządzeń pobierających prąd. Profesjonalne systemy alarmowe mogą być też wyposażone w zasilacz buforowy, który stabilizuje napięcie i chroni akumulator przed przeładowaniem.
- Regularna kontrola stanu naładowania akumulatora
- Wymiana akumulatora zgodnie z zaleceniami producenta
- Instalacja wskaźnika stanu naładowania
- Zabezpieczenie przed przepięciami w sieci
Nowoczesne rozwiązania podtrzymania zasilania – systemy hybrydowe
Nowoczesne systemy alarmowe dość często wykorzystują zaawansowane technologie podtrzymania zasilania. Jednym z przykładów są systemy hybrydowe łączące klasyczny akumulator z panelem fotowoltaicznym. Takie rozwiązanie zapewnia dodatkowe źródło energii, szczególnie przydatne w obiektach oddalonych od sieci energetycznej. Dla długotrwałych przerw w dostawie prądu, system może automatycznie przełączać się między różnymi źródłami zasilania, maksymalizując czas działania. Niektóre zaawansowane centrale alarmowe posiadają także funkcję automatycznego ograniczania poboru energii przez mniej ważne komponenty systemu, gdy działają na zasilaniu awaryjnym.
Akumulatory AGM – strażnicy niezawodności w systemach alarmowych
Akumulatory AGM (Absorbent Glass Mat) stanowią ważny element systemów zabezpieczających w budynkach, dając niezawodne źródło zasilania awaryjnego. Ich konstrukcja oparta na macie szklanej absorbującej elektrolit gwarantuje wyjątkową stabilność oraz bezpieczeństwo użytkowania. W przeciwieństwie do tradycyjnych akumulatorów kwasowo-ołowiowych, technologia AGM eliminuje ryzyko wycieku elektrolitu, co jest ważne w instalacjach wewnątrz budynków. Charakteryzują się one także dłuższą żywotnością, która może sięgać nawet 10 lat przy prawidłowej eksploatacji. Z pomocą niskiemu poziomowi samorozładowania, akumulatory AGM zachowują wysoką sprawność nawet w czasie długich okresów bezczynności. Te specjalistyczne źródła zasilania dają bardzo szybkie oddawanie energii w sytuacjach awaryjnych, to podstawa dla systemów alarmowych i przeciwpożarowych. Mogą pracować w szerokim zakresie temperatur, zazwyczaj od -20°C do +50°C, co czyni je świetnymi do zastosowania w różnych warunkach środowiskowych. Można napisać, że akumulatory AGM nie potrzebują praktycznie żadnej konserwacji w trakcie eksploatacji, co mocno obniża koszty utrzymania systemu zabezpieczeń. Ich wysoka odporność na wstrząsy i wibracje zwiększa też niezawodność całej instalacji. System rekombinacji gazów w technologii AGM sprawia, że akumulatory te są całkowicie bezpieczne w używaniu wewnątrz pomieszczeń, nie potrzebując specjalnej wentylacji. Z pomocą zwartej konstrukcji zajmują też dosyć niewiele miejsca, co jest ważne przy projektowaniu systemów zabezpieczeń w ograniczonych przestrzeniach.
