Zasady i przepisy dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego w Polsce są szeroko nakreślone w celu zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim osobom, które korzystają z energii elektrycznej. Bezpieczeństwo elektryczne jest niezbędne do ochrony obywateli i własności, zmniejszenia ryzyka i złagodzenia zagrożeń. W tym artykule omówione zostaną przepisy elektryczne w Polsce, które muszą być spełnione, aby bezpiecznie korzystać z energii elektrycznej.
Ustawa o instalacjach elektrycznych
Zgodnie z prawem, wszystkie instalacje elektryczne muszą spełniać określone wymagania techniczne określone przez Narodowy Instytut Norm (NIS). Instalacje elektryczne powinny być wykonywane przez wykwalifikowanego elektryka, posiadającego wiedzę i umiejętności odpowiadające jego konkretnej dziedzinie. Instalacja musi również spełniać wymagania Państwowej Inspekcji Elektrycznej oraz wskazówki wydane przez NIS.
Przestrzeganie kryteriów bezpieczeństwa elektrycznego
Kryteria bezpieczeństwa elektrycznego są określone w normie krajowej, która zawiera przepisy dotyczące bezpieczeństwa pracy podczas instalowania urządzeń i systemów elektrycznych, a także określa zasady wykonywania czynności specjalnych, takich jak obsługa urządzeń dźwigowych, instalacja systemów ochrony odgromowej, systemów przeciwpożarowych itp. Podkreśla również normy konstrukcyjne dla wyłączników, wyłączników, punktów zasilania itp. Ponadto, rozporządzenie stanowi, że szafy rozdzielcze nie mogą obsługiwać obszarów, do których osoby mogłyby wchodzić boso lub chodzić w lekkim obuwiu – obszary takie zostały zdefiniowane jako Strefy Niebezpieczeństwa I i II – są to obszary w odległości 1 metra od części pod napięciem lub łatwo dostępne w przypadku konserwacji.
Dla przypomnienia to postanowienia unijne, które zostały wprowadzone do polskiego prawa na początku 2009 roku, nakładają na nas obowiązek sporządzenia świadectw charakterystyki energetycznej. Nowe prawo, wprowadza kilka istotnych zmian w obowiązujących już przepisach, tym samym mają zostać wdrożone unijne dyrektywy 2010/31/UE.
Nowe przepisy elektryczne dotyczące świadectw energetycznych
Nowe prawo dot. świadectw charakterystyki energetycznej ma na celu spopularyzować te świadectwa, które jak dotąd nie były popularne i aktywne. Według Łukasza Polakowskiego z Fundacji na Rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, takie świadectwa tak naprawdę na naszym rynku wtórnym nie mają bytu. Tylko teoretycznie funkcjonują, ponieważ w ustawie prawo budowlane uwzględnia to, że każdy najemca oraz nabywca nieruchomości powinien dostać takie świadectwo. Jednakże w praktyce tego dokumenty tak naprawdę nikt nie dostaję i jak dotąd nie wynikają z tego żadne sankcje. Przy spisywaniu umów najmu oraz sprzedaży asystują osoby, którzy nie wymagają takich certyfikatów energetycznych, a także najemcy i nabywcy o nie się nie dopominają.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że obowiązująca ustawa na temat przepisów elektrycznych mówi o tym, iż zarówno zarządcy nieruchomości jak ich właściciele, którzy chcą wynająć lub sprzedać daną nieruchomość, muszą wykonać zlecenie sporządzenia specjalnego dokumentu, który nazywa się świadectwem charakterystyki energetycznej.
Obowiązek ten spoczywa również na osobach, które posiadają tzw. spółdzielcze własnościowej prawo do danego lokalu. Nowe przepisy elektryczne, które weszły w życie 9 marca b.r znosi obowiązek sporządzania takich świadectw energetycznych, ale tylko i wyłącznie dla domów, które są budowane na własny użytek. Jednakże nie wyklucza pewnych standardów energetycznych przy pomiarach elektrycznych, które muszą być spełnione. Ograniczone jedynie zostają formalności, które do tej pory musieli precyzyjnie dopełniać inwestorzy.
Przekazywanie świadectwa energetycznego
Według nowych przepisów elektrycznych, świadectwo charakterystyki energetycznej zostaje przekazane najemcy lub nabywcy z chwilą, kiedy zawarta została umowa najmu lub sprzedaży. A co za tym idzie, to wynajmujący albo zbywa, który nie dopełni tego obowiązku, będzie mógł otrzymać wezwanie od najemcy lub nabywcy, którzy mogą takie wyzywanie przekazać w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy.
W owym pisemnym wezwaniu musi być podany termin, w którym zbywca lub wynajmujący ma obowiązek dostarczyć świadectwo charakterystyki energetycznej, a przepisowo jest to termin 2 miesięcy od dnia doręczenia wezwania. Ponadto zarówno nabywca jak i najemca nie może zrzec się prawa do takiego wezwania. Gdy jednak zbywca lub wynajmujący nie przekaże w terminie 2 miesięcy takiego świadectwa, to najemca lub nabywca może zlecić sporządzenia takiego świadectwa jednakże na koszt zbywcy lub wynajmującego, musi jednak dokonać to w terminie nieprzekraczającym 6 miesięcy, jeśli mamy do czynienia z umową najmu, a 12 miesięcy przy umowie sprzedaży.
Przepisy elektryczne – reklamacje
Ponadto według nowych przepisów elektrycznych, reklamowane nieruchomości, które mają sporządzone świadectwo charakterystyki energetycznej muszą w reklamie mieć zawartą informację dotyczącą wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energie końcową. Obowiązek zawarcia tej informacji spoczywa na zbywcy lub podmiocie, który działa na jego zlecenie.
Ustawodawca w nowej ustawie wprowadził również możliwość wykonywania świadectw charakterystyki energetycznej tzw. metodą obliczeniową, ale również przewidział, że można bazować na rzeczywistym zużyciu energii. Nowe przepisy elektryczne zapewniają kontrolę poprawności sporządzania świadectw tego typu, a także rozszerzony został katalog osób, które są uprawnione do sporządzania tego rodzaju dokumentów.
Na sam koniec warto wspomnieć również o tym, że świadectwa charakterystyki energetycznej są również wymagane dla obiektów użyteczności publicznej. Są to obiekty zajmowane przez prokuraturę, administrację publiczną oraz organy wymiaru sprawiedliwości. Mowa tu o budynkach, które przekraczają 250 m2 . Co ważne, w tego typu budynkach musi być umieszczona w widocznym miejscu kopia takiego świadectwa. To samo tyczy się budynków, w których świadczone są usługi dla ludności. Są to budynki, które przekraczają powierzchnie użytkową 500 m2.
Przegląd instalacji elektrycznej – prawo
System elektryczny zawiera wiele elementów, od gniazdek i przełączników do wyłączników i przekaźników. Aby dokonać dokładnego przeglądu instalacji elektrycznej, należy przyjrzeć się każdej części – nawet jeśli wszystkie wydają się działać prawidłowo – pod kątem oznak uszkodzenia lub przestarzałej technologii.
Sprawdź wartość znamionową prądu
Wartość znamionowa amperażu wpływa na to, ile prądu (amperów) może bezpiecznie przez nią przejść bez powodowania przegrzania lub zagrożenia pożarowego. Renomowany elektryk powinien przeprowadzić testy diagnostyczne, aby upewnić się, że każdy wylot działa w swoim określonym zakresie ze względu na bezpieczeństwo.
